VITO en OVO zijn complementair
interview en artikel door Marc Van de Velde
VITO, de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek, is een van de partners van Ondernemers voor Ondernemers (OVO). En dat is geen toeval. De onderzoeksorganisatie is actief op vele fronten, met duurzaamheid als gemeenschappelijke noemer. Laat dat nu net iets zijn waar ook OVO veel belang aan hecht.
VITO omschrijft haar missie als volgt: “VITO is de referentie voor onafhankelijk, toegepast technologisch onderzoek om een positieve impact te generen voor een samenleving in transitie. We streven naar een toekomst waar mens, natuur en economie steeds in balans zijn. We zetten daarbij onze kennis, innovaties en technologie in voor een maximale impact op drie domeinen: duurzaam gebruik van grondstoffen (circulariteit, bio-economie, energie en water), klimaatmitigatie en -adaptatie, en een duurzame leefomgeving.”
VITO combineert haar domeinkennis van mens en omgeving met technologische innovaties, (piloot)infrastructuur en digitale toepassingen. Zo verkleint VITO het innovatierisico voor bedrijven en realiseert de onderzoeksorganisatie een meetbaar effect voor burgers, industrie en beleid in Vlaanderen, Europa en de wereld. “Op die manier kunnen we de levenskwaliteit voor iedereen verbeteren en ondersteunen we de SDG’s van de Verenigde Naties. Samen voor een betere toekomst.” Deze missie sluit naadloos aan op die van OVO en maakt onze complementariteit meteen overduidelijk.
Circulaire bedrijven zijn de toekomst
Inge Neven, CEO bij VITO, kan dat alleen maar bevestigen. “VITO en OVO zijn inderdaad complementair. OVO heeft de expertise om ondernemers te coachen in het marktgericht denken en in het opstellen van businessplannen. Als onderzoeksorganisatie met duurzaamheid in ons DNA brengen wij met VITO eerder de inhoudelijke kennis aan tafel, zeker over de circulaire economie en transitiepaden. Positief transitiedenken, systeeminnovatie en samenwerking staan centraal in onze aanpak. Op die manier dragen wij bij tot een sterkere competitieve positie van Vlaanderen in Europa, van Europa in de wereld, en tot de duurzaamheidstransitie op wereldvlak."
Een serieuze meerwaarde
Björn Macauter, general manager van OVO, sluit zich daar bij aan. “We hebben met VITO samengewerkt rond twee projecten en ja, we zijn wel degelijk complementair. Wij werken nauw samen met de ondernemers, bottom up dus. VITO is meer actief op beleidsniveau, bottom down, hun adviezen zijn wetenschappelijk onderbouwd en dat is voor ons een serieuze meerwaarde. Zij bekijken het op lange termijn, wij denken meer in termen van seizoenen. Voor de bewustwording rond de klimaatverandering heb je hun modellen nodig. In Oeganda bijvoorbeeld werken we in een streek waar veel mais wordt geteeld, een gewas dat gevoelig is voor klimaatverandering. Je weet dus nu al dat je op termijn waarschijnlijk zult moeten overschakelen op andere gewassen. Daarom hebben we daar hebiscus geïntroduceerd om de boeren er nu al vertrouwd mee te maken. Kortom, OVO en VITO zijn partners en we hebben nu al afgesproken nog soortgelijke projecten in partnerschap te doen.”
Circulair bouwen in Rwanda
Heel recent hebben VITO en OVO samengewerkt aan een project in Rwanda, gefinancierd door het Belgische federale overheidsagentschap Enabel. Via dit project werden circulariteitsconcepten en nieuwe businessmodellen geïntroduceerd bij lokale Rwandese bouwmaterialenproducenten. De expertise van VITO op het gebied van duurzaamheid en circulariteit werd gecombineerd met de kennis en ervaring van OVO in het coachen van ondernemers bij het ontwikkelen van duurzame businessmodellen.
Carolin Spirinckx, project manager van een team dat werkt op ‘Sustainable Built Environment’ bij VITO en Energyville, nam deel aan een Boost Camp dat OVO in Rwanda organiseerde. “Sustainable Built Environment omvat de hele keten, dat is van de grondstoffen en bouwmaterialen tot het gebruik ervan in gebouwen en zelfs tot op wijk- of stadsniveau. We kunnen dan ook advies geven aan de hele keten, van de producenten van bouwmaterialen, via de architecten en bouwprofessionals tot de beleidsmakers.
De samenwerking met OVO was voor ons team extra interessant omdat het ons de kans gaf om ook in Afrika te werken rond duurzaamheid en circulariteit in de bouwsector. De vraag tot samenwerking kwam van Enabel, het ontwikkelingsagentschap van de Belgische federale regering. Zij kwamen tot de vaststelling dat de circulaire economie een oplossing kan zijn voor de bouwsector in Afrika. Door de bevolkingstoename moet er gigantisch veel gebouwd worden, dus laten we dat meteen op de juiste manier doen. We hebben Enabel dan voorgesteld om een coachingproject op te zetten want de bouwproducenten in Rwanda zijn niet vertrouwd met de problematiek. En zo kwam OVO in beeld.
OVO coacht vooral op bedrijfsniveau vanuit economisch standpunt, onze coaching richt zich op het duurzaam en milieuvriendelijk maken van producten. Het resultaat was een boostcamp in maart 2023. OVO keek daarbij vooral naar het business model, wij keken naar de milieu-impact. Het was frappant dat veel van die zaken hand in hand gingen. We hebben dan een aantal verbetertrajecten voorgesteld die de econologische voetafdruk verkleinen en tegelijk ook kostenbesparend werken. Tien bedrijven hebben aan het boostcamp deelgenomen, maar ook de ministeries van leefmilieu en infrastructuur, de Rwanda housing association en verenigingen van architecten en ingenieurs waren erbij betrokken. In totaal ging het om 50 à 70 mensen. Een aantal bedrijven is ondertussen al aan de slag gegaan met het coachingtraject en een baksteenproducent heeft al een lening gekregen van OVO.
De bijzonder fijne samenwerking tussen onze organisaties leidt dus duidelijk tot resultaten.” We geven het laatste woord graag aan CEO Inge Neven: “De complementaire samenwerking tussen VITO en OVO onthulde een prachtige synergie van expertise en passie en resulteerde in een positieve impact in Rwanda, waar circulaire praktijken werden geïntroduceerd en duurzame groei werd gestimuleerd.”
